Windsurfen, windfoilen en kitefoilen: wat is het verschil?

Misschien wel de belangrijkste wijziging heeft plaatsgevonden bij het windsurfen. Sinds de Spelen van Beijing in 2008 is er gevaren op de RS:X-plank. In Marseille, waar deze zomer de olympische zeilwedstrijden worden gehouden, zal voor het eerst worden gevaren op de iQFoil. 
 
De iQFoil onderscheidt zich van een gewoon board doordat er onder de plank een vleugelconstructie zit, de foil. Hierdoor ontstaat een opwaartse kracht, waardoor de plank boven het water omhoog wordt getild. Door de geringe weerstand zijn de snelheden bij het windfoilen veel hoger dan bij het traditionele windsurfen. 
 
Gewicht 
Het gewicht is van cruciaal belang voor een windsurfer. Op de traditionele plank moet het gewicht zo laag mogelijk zijn, om bij zwakke wind toch snelheid te kunnen ontwikkelen. Bij het foilen is de weerstand in het water minimaal. De krachten waar de surfer mee te maken krijgt zijn veel groter.  
 
Grotere en zwaardere deelnemers zijn bij het foilen dan ook in het voordeel. Kiran Badloe moest na zijn gouden medaille in Tokio, 22 kilo aankomen om de concurrentie op de iQFoil aan te gaan. Een strijd die hij niet wist te winnen. Luuc van Opzeeland, oud-wereldkampioen op de iQFoil, vertegenwoordigt TeamNL komende zomer dan ook bij het windsurfen. Bij de vrouwen gaan we Sara Wennekes zien op het olympische water bij Marseille. 

Ook het format waarmee bij het foilen wordt gevaren is anders. Tijdens de opening series worden er course races, slalomraces en een marathon gevaren. De beste deelnemers plaatsen zich voor de final series. Het zijn drie verschillende vaardigheden die getest worden: snelheid, tactisch spel en uithoudingsvermogen. Je moet redelijk allround zijn. De wedstrijden tijdens de opening series tellen niet mee voor de medailles. Uiteindelijk wordt het allemaal op de laatste dag in een paar minuten beslist. 
 
Kitefoilen 
Kitesurfen is een geheel nieuwe zeildiscipline op de Spelen. Het is wereldwijd een van de meest populaire watersporten. Bij het 'kiten’ staat de sporter op een kleine surfplank en laat hij of zij zich voorttrekken door een kite (vlieger). Ook hier heeft de foil zijn intree gedaan. Sindsdien is de sport nog meer in opkomst. Daarom is gekozen om het kitefoilen toe te voegen aan het programma van de Spelen.  
 
Voor de Olympische Spelen is gekozen voor de Formula Kite-variant van het kitefoilen: de winnaar is diegene die het snelst rondom een vast parkoers vaart. Daarnaast heb je ook de ‘freestyle’ variant, waar een jury punten geeft voor de tricks die worden uitgevoerd. 

Annelous Lammerts behoorde tot de wereldtop van het freestyle kitesurfen, maar deze jurysport is niet olympisch. Nadat de Formula Kite op het programma van Parijs 2024 werd gezet, wisselde ze van discipline om haar olympische droom na te jagen. En met succes, want ze heeft zich inmiddels voor de Spelen gekwalificeerd. 

Naam hoog houden 
Overigens heeft TeamNL wel een naam hoog te houden in het plankzeilen. In 1984 debuteerde het windsurfen op het olympische programma. Stephan van den Berg kroonde zich in Los Angeles tot olympisch kampioen op de windglider. Daarna werd hij professional. In 1992 mocht hij door een reglementswijziging weer aan de Spelen meedoen. In Barcelona werd hij zevende op de Lechner A-390. Dorien de Vries won dat jaar het brons bij de vrouwen. 
 
Daarna werd het een tijdje windstil rond onze windsurfers, maar in 2012 was daar Dorian van Rijsselberghe. De inwoner van Texel heerste op de RS:X-plank en surfte in Weymouth met overmacht naar het goud. Vier jaar later herhaalde hij dit kunststukje in Rio. In de voorbereiding was hij de strijd aangegaan met zijn trainingsmaatje Kiran Badloe, die al een wereldtitel achter zijn naam had staan. De concurrentiestrijd maakte beide surfers sterker. Op weg naar Tokio waren de rollen omgedraaid. Dorian bleef thuis en zag hoe Kiran in 2021 olympisch kampioen werd.