Wat zijn de regels van het judo?

Judo is van oorsprong een Japanse zelfverdedigingskunst. De sport werd in de jaren tachtig van de negentiende eeuw ontwikkeld door Jigoro Kano. Deze Japanse lector had behalve de training van het lichaam ook de ontwikkeling van de geest voor ogen. Heel belangrijk daarbij is dat de deelnemers respect tonen voor elkaar. Zonder een tegenstander kan je de sport immers niet leren. Voor een partij en na afloop moeten de judoka's elkaar groeten, als teken van respect. Het woord judo betekent 'de zachte weg'.

Judo werd op de Olympische Spelen voor het eerst beoefend in 1964 in Tokio. Vier jaar later ontbrak de sport in Mexico-Stad, maar in 1972 werd er weer gejudood. Sindsdien heeft judo onafgebroken op het olympisch programma gestaan. Het vrouwenjudo werd toegevoegd aan de Spelen van 1992 in Barcelona, nadat het in 1988 een demonstratiesport was. Op deze editie wist Angelique Seriese het goud te winnen

Gewichtscategorieën
Mannen en vrouwen strijden tegenwoordig in zeven gewichtscategorieën. Er was oorspronkelijk bij de mannen ook een open klasse voor alle gewichten, maar die werd afgeschaft na de Spelen van 1984 in Los Angeles.

De gewichtscategorieën waarin nu wordt gestreden zijn:

Mannen: tot 60 kg, tot 66 kg, tot 73 kg, tot 81 kg, tot 90 kg, tot 100 kg, boven 100 kg

Vrouwen: tot 48 kg, tot 52 kg, tot 57 kg, tot 63 kg, tot 70 kg, tot 78 kg, boven 78 kg

Ook is er een mixed teamwedstrijd, waarbij vijf deelnemers van elk land het tegen elkaar opnemen.

Op een toernooi komen eerst de lichtgewichten in actie en aan het eind de zwaargewichten. Per klasse wordt het hele toernooi op één dag afgewerkt. Dus de judoka begint 's morgens met de eerste ronde en als hij of zij alle partijen wint, staat hij of zij nog dezelfde dag in de finale.

Puntentelling
Het kan snel gaan in het judo: als je je tegenstander op zijn rug werpt, dan heb je gewonnen. Dat heet een ippon. Ook via een houdgreep en een verwurging of armklem kun je een ippon scoren. Gooi je je tegenstander op zijn zij, dan krijg je een waza-ari en gaat het gevecht verder. Twee keer een waza-ari geldt ook als een ippon. 

Wordt de houdgreep binnen vijf seconden verbroken, dan geeft de scheidsrechter geen score. Als de houdgreep wordt verbroken tussen de vijf en negen seconden, dan is dat yuko. Als de houdgreep wordt verbroken tussen de tien en negentien seconden is dat waza-ari. Bij twintig seconden roept de scheidsrechter ‘ippon’ en eindigt de wedstrijd.

Een yuko is de kleinste score die je tijdens een partij kan verdienen. Deze wordt gegeven als een techniek redelijk is uitgevoerd en de tegenstander op de zij komt. Deze kun je in principe oneindig scoren.

Als er geen ippon gescoord wordt, duurt een judopartij op het hoogste niveau vier minuten. Daarna wint de judoka die de hoogste score heeft gemaakt of de meeste yuko's. Bijvoorbeeld één waza-ari verslaat één yuko, twee yuko’s verslaat één yuko, maar een yuko verslaat geen waza-ari.

Is de score gelijk of staat er nog niks op het scorebord? Dan gaan we over naar de golden score. Elke score die dan gemaakt wordt telt. Is dat ook gelijk, dan wordt er verlengd tot er een score wordt gemaakt.

Poules en herkansingen
Een judotoernooi gaat volgens het knockoutprincipe. Dus als je verliest, dan lig je uit het toernooi. De deelnemers worden per klasse ingedeeld in vier poules (A, B, C en D). De beste acht op de wereldranglijst worden gerankt en verdeeld over de poules, zodat zij niet in een vroeg stadium tegen elkaar moeten.

De judoka's die in de kwartfinale verliezen, gaan naar de herkansingen om alsnog te vechten om het brons. De verliezende kwartfinalist van poule A strijdt tegen die van poule B, en dat geldt ook voor C en D. De twee winnaars van de herkansingen mogen op voor brons, tegen de verliezers van de halve finales. Er worden dus twee bronzen medailles uitgereikt.

De verliezers van de halve finales worden aan het andere kant van het schema geplaatst, dus je komt geen tegenstander tegen die je al eerder hebt getroffen. Kom je uit poule A of B, dan wordt je gekoppeld aan de herkansingpartij van poule C of D.