Wat betekenen de codes bij paralympisch zwemmen?

Er komen in het paralympisch zwemmen verschillende factoren samen, elk vertegenwoordigd door een eigen code. SB13 en SM10 zegt de leek misschien niets, maar ze onthullen de zwemslag, de specifieke handicap en hoe deze de zwemprestatie beïnvloedt.

Zwemslag

De letters die gebruikt worden bij het paralympisch zwemmen verwijzen naar de zwemslag, ofwel de sportklasse: 

S (Swimming): Vrije slag, vlinderslag en rugslag

SB (Swimming Breaststroke): Schoolslag

SM (Swimming Medley): Wisselslag

Classificatie

De cijfers bij het paralympisch zwemmen gaan over de classificatie van de handicap.

Om de sportprestatie goed te kunnen meten en zwemmers met verschillende handicaps te kunnen vergelijken, bestaat er een classificatiesysteem. Het doel is om zwemmers met een gelijkwaardige beperking tegen elkaar te laten zwemmen. Daardoor wordt de competitie zo eerlijk en gelijk mogelijk.

De organisatie World Para Swimming van het IPC maakt onderscheid tussen drie groepen beperkingen:

1.       Fysiek
2.       Visueel
3.       Verstandelijk

Deze drie groepen bestaan uit veertien handicapklassen, ieder met een eigen nummer:

1: Fysieke beperkingsklassen: 1 t/m 10

Er zijn tien verschillende sportklassen voor zwemmers met een fysieke beperking. 1 staat voor de zwaarste en 10 voor de lichtste beperking.

Het kan zijn dat zwemmers met verschillende beperkingen tegen elkaar uitkomen. Dat komt omdat de sportklassen worden toegewezen op basis van de impact van de beperking op het zwemmen, in plaats van de beperking zelf. Daarom is het soms ook mogelijk dat een zwemmer bij schoolslag bijvoorbeeld in klasse 2 uitkomt en bij vlinderslag in klasse 3. Het is afhankelijk van hoe groot de impact van de handicap op de zwemslag is.

2. Visuele beperkingsklassen 11 t/m 13

Zwemmers met een visuele beperking strijden in drie klassen:

11: Deze zwemmers zijn blind of zeer slechtziend. Zij dragen tijdens de wedstrijd een geblindeerde zwembril om het speelveld helemaal gelijk te maken.

12: Bij 12 hebben zwemmers meer zicht dan in de klasse 11 en/of een gezichtsveld van minder dan 5 graden radius.

13: Zwemmers in deze klasse hebben de beste visuele scherpte die nog steeds als een handicap wordt beschouwd. Zij hebben de hoogste gezichtsscherpte en/of een gezichtsveld van minder dan 20 graden radius.

3.       Verstandelijke beperkingsklasse: 14

Zwemmers die in deze klasse uitkomen hebben een licht verstandelijk beperking. Dat leidt doorgaans tot moeilijkheden met patroonherkenning, volgorde en geheugen, of tot een langzamere reactietijd, die de sportprestaties in het algemeen beïnvloedt.

Codes of exception

Met bovenstaande informatie moet je als toeschouwer al een eind op weg komen. De fijnproevers of oplettende kijkers zullen zich kunnen afvragen waarom bij sommige paralympische zwemmers nog extra cijfers of letters worden genoemd. Dat zijn ‘Codes of exception’. Uitzonderingscodes, die voorkomen dat een zwemmer gediskwalificeerd wordt voor overtreding van de regels door de aard van hun beperking.

Volgens de regels is het bijvoorbeeld verplicht om bij de schoolslag met twee handen aan te tikken. Mensen die een deel van hun arm missen, krijgen een code die aangeeft dat die regel voor hen niet opgaat. Zij mogen dan met één hand aantikken.

Tot slot: wat betekent nou die SB13 en SM10? Juist, bij SB13 gaat het om de schoolslag in de klasse voor zwemmers met de minst ernstige visuele beperking. En grote kans dat je bij SM10 een zwemmer ziet uit de lichtste fysieke beperkingsklasse die de wisselslag doet.